تکتونیک نمکی و آثار ژئومورفولوژیکی آن در آذربایجان مطالعه ی موردی: گنبدهای نمکی شمال غرب تبریز
Authors
abstract
یکی از پدیدههای جالب ژئومورفولوژی در چشمانداز بعضی از مناطق گنبدهای نمکی است. این پدیده در بخشهای مختلف ایران از جمله در زاگرس جنوبی، قم، سمنان و آذربایجان وجود دارد. گنبدهای نمکی آذربایجان حاصل بالاآمدن موادتبخیری نئوژن تحت عنوان سازندهای قم خصوصاً سازند قرمزفوقانی (میوسن) است. این گنبدها از لحاظ عمق، کمعمق و از لحاظ وسعت متوسط تا کوچک هستند. در تشکیل گنبدهای نمکی آذربایجان علاوه بر اختلاف چگالی سنگ نمک با سنگهای درونگیر، عواملی مثل تکتونیک، ولکانیسم و آبهای تحتفشار مؤثربوده و صعود نمک را تسهیل کردهاند. گنبدهای نمکی آذربایجان را میتوان از نظر توزیع جغرافیایی به چهار منطقه(میانه، نوار شمال تبریز، میشوغربی و خاروانا ) تقسیم کرد که در بین آنها نوار شمالی تبریز از نظر وسعت، تعداد و اندازهی گنبدها و همچنین آثار ژئومورفولوژیکی و زیستمحیطی اهمیت بیشتری دارد. در بررسی حاضر سعی شده به تشریح ویژگیها و آثار ژئومورفولوژیکی بخشی از این گنبدها پرداخته شود. این نوار در شمال غرب تبریز و شمال شرق مورو (جنوب حوضهی سنخچای) باریکتر شده ولی در عوض تراکم گنبدها بیشتر میباشد. تکتونیکنمکی در این منطقه پدیدهها و آثار مختلف ژئومورفولوژیکی را بهوجود آورده که شامل بالا آمدن نمک به شکل گنبدهای نمکی آشکار، گنبدهای نمکی مدفون به صورت تپههای مدور، بوتونیر، سینک حول، حرکات تودهای، شیارها و تیغههای انحلالی، گویهای گلی و کفههای نمکی، پوستهها، بسترها و آبشارهای نمکی میباشد.
similar resources
تکتونیک نمکی و آثار ژئومورفولوژیکی آن در آذربایجان مطالعه¬ی موردی: گنبدهای نمکی شمال غرب تبریز
یکی از پدیدههای جالب ژئومورفولوژی در چشمانداز بعضی از مناطق گنبدهای نمکی است. این پدیده در بخشهای مختلف ایران از جمله در زاگرس جنوبی، قم، سمنان و آذربایجان وجود دارد. گنبدهای نمکی آذربایجان حاصل بالاآمدن موادتبخیری نئوژن تحت عنوان سازندهای قم خصوصاً سازند قرمزفوقانی (میوسن) است. این گنبدها از لحاظ عمق، کمعمق و از لحاظ وسعت متوسط تا کوچک هستند. در تشکیل گنبدهای نمکی آذربایجان علاوه بر اختلاف...
full textطبقهبندی و تحلیل ویژگیهای کمی گنبدهای نمکی شمال غرب ایران از نظر ساختار
چکیده در شمال غرب ایران بیش از 50 گنبد نمکی با سن نئوژن وجود دارد که 48 گنبد دارای ابعاد قابل اندازهگیری هستند. یکی از معیارهایی که می توان براساس آن گنبدهای نمکی شمال غرب ایران را طبقهبندی نمود، ویژگی های ساختاری برونزدهای نمکی منطقه میباشد. در این مقاله گنبدهای نمکی شمال غرب ایران با توجه به ویژگیهای ساختاری به دو گروه گنبدهای با ساختار تک شیب و گنبدهای با ساختار طاقدیسی تقسیم شدهاند،...
full textمورفومتری و تحلیل مورفوژنز گنبدهای نمکی شمال غرب ایران و آثار ژئومورفیک حاصا از آن ها
در این تحقیق سعی شده ضمن شناسایی گنبدهای نمکی شمال غرب ایران ویژگی های مورفومتری نبدهای نمکی در ارتباط با عوامل تکتونیکی منطقه مثل گسل ها، ماگماتیسم و چین خوردگی ها بررسی شود. برای رسیدن به این هدف ، با استفاده از کارهای میدانی متعدد و بررسی نقشه های زمین شناسی ، توپوگرافی ، عکس های هوایی و تصاویر ماهواره ای داده های اولیه ، مثل مختصات جغرافیایی ، فاصله از گسل ها ، طول محور گنبدها ، محیط ، مساح...
شناسایی و تحلیل اشکال ژئومورفولوژیکی مرتبط با تحوّل گنبدهای نمکی (مطالعهی موردی: گنبد نمکی کرسیا ـ دشت داراب)
یکی از لندفرمها و چشم اندازهای جالب در طبیعت، گنبدهای نمکی هستند. این پدیده ویژگی های منحصربهفردی دارد و از نقطه نظر ژئومورفولوژی این عارضه از اهمّیّت شایانی برخوردار است. گنبدهای نمکی با رخنهی توده های نمک در پوش سنگ رسوبی و رساندن خود به سطح زمین تشکیل شده اند. این عمل بر اثر چگالی کمتری که سنگ نمک از پوش سنگ خود دارد و همچنین بهدلیل نیروهای تکتونیکی و خاصیّت ویسکوپلاستیکی نمک انجام می گیرد....
full textبررسی تطبیقی ویژگی های کمّی گنبدهای نمکی طاقدیسی و ناودیسی شمال غرب ایران
گنبدهای نمکی از جمله لندفرم هایی هستند که علیرغم اهمیت آن ها، کمتر از ناحیه ژئومورفولوگ ها بررسی شدند.از مجموع گنبدهای نمکی ایران، تعداد قابل ملاحظه ای در شمال غرب واقع است.در مقاله حاضرسعی شده ویژگی های کمیگنبدهای نمکی شمال-غرب ایران مورد بررسی قرار گیرد به همین منظور، با توجه به موقعیت گنبدهای نمکی نسبت بهساختارهای تکتونیکی، گنبدهای نمکی بهدو گروه گنبدهای داخل ناودیس ها و داخل طاقدیس ها تقسیم...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
جغرافیا و توسعهجلد ۷، شماره ۱۶، صفحات ۴۷-۷۰
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023